Forum Miłośników Kotów Rasy RAGDOLL

mala.ruda

Koty podobnie jak ludzie są organizmami wielokomórkowymi, oznacza to, że ich ciała składają się z olbrzymiej liczby komórek. W przeciwieństwie do prymitywnych organizmów wielokomórkowych, ciało kota nie stanowi kolonia komórek, ale całe społeczeństwa wyspecjalizowanych komórek, które odpowiedzialne są za wykonywanie konkretnych zdań, te społeczeństwa to tkanki. Specyficznym typem są komórki płciowe, których głównym zadaniem jest przenoszenie informacji genetycznej z pokolenia na pokolenie. Informacja genetyczna umieszczona jest w jądrach, tworach wewnątrzkomórkowych otoczonych błoną.

W obrębie każdego jądra znajdują się chromosomy, długie i nieregularne struktury będące nośnikiem informacji. Chromosomy ułożone są w pary, jest ich 19 w przypadku kota i 23 w przypadku człowieka. Komórki ciała zawierają, więc diploidalną liczbę chromosomów, z których dokładnie połowa pochodzi od ojca i połowa od matki. Tych 38 chromosomów wystarczy, aby przedstawić indywidualność każdego kota.

Za każdą obserwowaną przez nas cechę np. barwę sierści, strukturę włosa, kolor oka lub kształt głowy odpowiedzialna jest co najmniej jedna jednostka dziedziczenia zwana genem. Geny w sposób liniowy położone są na chromosomach. Ten sam gen może występować w dwóch lub więcej postaciach nazywanych allelami. Allele pojawiły się w przyrodzie dzięki mutacjom, czyli rzadkim błędom powstającym w momencie kopiowania informacji i przekazywania jej następnym pokoleniom.

Jako przykład alleli możemy podać gen determinujący białą barwę sierści i jego odpowiednik dający inną barwę. Kot może otrzymać np. dwa rodzaje „instrukcji”, jedną od matki – białe futerko, drugą od ojca – futerko w innym kolorze. Allele mogą współdziałać lub rywalizować między sobą o ujawnienie cechy zewnętrznej. Futerko nie będzie jednak pastelowe, tylko białe, dlatego że allel białego futra „W” jest dominujący w stosunku do allelu dającego inny kolor „w”.

Allel, który nie przejawia się zewnętrznie w postaci cechy nosi nazwę recesywnego i oznaczany jest małą literą w krzyżówkach genetycznych.
Allel ujawniający się w postaci cechy zewnętrznej i maskujący obecność allelu ustępującego nazywany jest dominującym i oznaczany jest dużą literą.

Żeby zrozumieć jak to działa prześledźmy wszystkie możliwe kombinacje alleli białego futra W i futra w innym kolorze w. Kot może mieć tylko i wyłącznie dwa geny odpowiedzialne za tą cechę, możliwych kombinacji jest więc 4: WW, Ww, wW, ww. Ponieważ W jest dominujący w stosunku do w, z powyższej krzyżówki otrzymamy 3 koty z białym futrem i 1 kota z futrem w innym kolorze.

| W w
--+--------
W | WW Ww
w | wW ww

PRAWA DZIEDZICZENIA

Pierwsze prawo Mendla

Prawo to odnosi się do dziedziczenia jednej cechy, mówi, że w komórkach płciowych znajduje się po jednym z pary alleli determinujących określoną cechę, więc wraz z chromosomami potomek otrzymuje od ojca i matki po jednym allelu każdego genu. Jeśli te allele są identyczne, to osobnik potomny jest homozygotą, a jeśli allele są różne to osobnik jest heterozygotą.
Przykładowo, krzyżując kota czarnego o zestawie genów (genotypie) DD (homozygota) z niebieską kotką o genotypie dd (homozygota) otrzymamy w pierwszym pokoleniu wszystkie koty czarne, czyli podobne do ojca o genotypie Dd (heterozygota).

| D D
--+--------
d | Dd Dd
d | Dd Dd

Jeśli natomiast prowadząc krzyżówkę dalej, w drugim pokoleniu skrzyżujemy czarnego kota o fenotypie Dd z czarną kotką, również o fenotypie Dd, to stosunek kociąt czarnych do niebieskich będzie jak 3:1. Czyli barwa niebieska, jako recesywna ujawni się dopiero w drugim pokoleniu.

| D d
--+--------
D | DD Dd
d | Dd dd

Zasady pierwszego prawa Mendla stosowane są z powodzeniem w krzyżówkach testowych do określenia genotypu posiadanego zwierzęcia. Wynik krzyżowania osobnika o nieznanym genotypie z osobnikiem o znanym genotypie pozwoli nam z dużym prawdopodobieństwem określić allele jakie posiada krzyżowany kot.

Drugie prawo Mendla

dotyczy dziedziczenia dwóch cech, warunkowanych przez allele należące do dwóch różnych genów. Prawo to mówi, ze takie allele dziedziczą się niezależnie od siebie i mogą tworzyć dowolne kombinacje.
Prawo możemy wyjaśnić na podstawie krzyżówki opisującej kojarzenie kota, o którym wiemy, że na pewno jest homozygotą pod względem posiadania genów warunkujących prosty włos (allel R) i czarną barwę sierści(allel D)- genotyp DDRR z kotem niebieskim o falistej sierści genotyp ddrr, który też jest homozygotą. Osobniki w pierwszym pokoleniu będą dawały potomstwo z cechą dominującą ,czyli same kocięta czarne o włosie prostym i genotypie DdRr.

| DR DR DR DR

--+----------------------

dr | DdRr DdRr DdRr DdRr

dr | DdRr DdRr DdRr DdRr

dr | DdRr DdRr DdRr DdRr

dr | DdRr DdRr DdRr DdRr

W pokoleniu drugim, krzyżując ze sobą takie heterozygoty otrzymamy rozkład cech w stosunku 9:3:3:1. Czyli w miocie powinny się znaleźć kocięta z prostym włosem barwy czarnej i niebieskiej, jak również z włosem falistym barwy czarnej i niebieskiej.

DR Dr dR dr
--+----------------------
DR | DDRR DDRr DdRR DdRr
Dr | DDRr DDrr DdRr Ddrr
dR | DdRr DdRr ddRR ddRr
dr | DdRr Ddrr ddRr ddrr

Jednak nie wszystkie cechy organizmu można opisać na podstawie powyższych praw, gdyż istnieje od nich kilka odstępstw. Przykładem jest kodominacja czyli współdziałanie alleli. Współdziałanie alleli u heterozygot ma wpływ na powstawanie np. umaszczenia pośredniego (często color point) lub dziedziczenie plamistości futerka. Stosunek wystąpienia kociąt w miocie z umaszczeniem pośrednim jest jak 1:2:1.

Prawa Mendla pozwalają z dużym prawdopodobieństwem określić dziedziczenie cech niezależnych, czyli takich, które wywołane są przez geny niesprzężone ze sobą. Istnieją jednak geny, które dziedziczą się zależnie. Najprostszym przykładem jest przenoszenie genu rudej barwy sierści razem z chromosomem determinującym płeć X.

Większość cech, kształt głowy i tułowia, muskulatura ciała, długość i grubość ogona, a nawet psychika zwierzęcia warunkowana jest przez kilka współdziałających ze sobą genów. Dlatego przed kojarzeniem ze sobą zwierząt bierzemy wiele cech pod uwagę.

Przed przystąpieniem do prac hodowlanych pamiętać należy o bardzo istotnej rzeczy, a mianowicie o tym, że genetyka to nie wszystko, a na miano wzorcowego hodowcy zasługuje ten, kto zapewni swoim zwierzętom odpowiednie żywienie i troskliwą opiekę. O wyglądzie zwierzęcia zadecyduje więc zestaw genetyczny i właściwe traktowanie.

RODZAJ MĘSKI I ŻEŃSKI

Z 19 par chromosomów kota, jedna bez wątpienia jest parą chromosomów płciowych X lub Y determinujących płeć. Samice będą zawsze posiadać zestaw XX, a samce XY. Jeśli do określenia płci zastosujemy prawa Mendla, to zauważymy, że od samicy w powstających komórkach płciowych zawsze pojawi się chromosom X, a od samca chromosom X lub Y i to właśnie Y będzie determinował płeć potomstwa. Teoretycznie stosunek samców i samic w potomstwie powinien wynosić 1:1.

| X Y

--+--------

X | XX XY

X | XX XY

Z badań nad chromosomami płci wynika, że chromosom Y jest genetycznie „pusty” tzn. informacja jaką niesie jest szczątkowa, natomiast chromosom X posiada cechy połączone z płcią. Przykładem jest gen odpowiedzialny za rude futro, którego ekspresja daje inny wynik u samicy niż u samca.

ODKRYTE GENY

Jak dotąd odkryto i zmapowano (określono położenie na chromosomach) kilkudziesięciu genów i grup genów odpowiedzialnych za wygląd zewnętrzny zwierzęcia i funkcjonowanie jego organizmu. Najbardziej wydają się być poznane geny odpowiedzialne za kolor sierści, jej długość i teksturę. Geny odpowiedzialne za kolor podzielono na następujące grupy:

- geny wpływające na ubarwienie i jego intensywność,

- geny wpływające na wystąpienie pręgowania i jego intensywność

- geny wpływające na maskowanie barwy podstawowej

Geny okrywy włosowej

Pewna grupa genów wpływa na rodzaj okrywy włosowej u kota – jej długość i texturę.

- Gen Sfinksa: brak okrywy włosowej lub okrywa szczątkowa. Dziki allel „Hr” jest dominujący i odpowiada za produkcję normalnej okrywy włosowej. Za efekt Sfinkasa, odpowiedzialna jest mutacja „hr” - allel recesywny.
- Gen długiego włosa: wystąpienie długiej okrywy włosowej. Dzika postać genu „L” jest dominująca i odpowiedzialna za wytworzenie krótkiej sierści, jego mutacja „l” jest recesywna i występuje np. u Persów, Norweskich leśnych i innych kotów długowłosych lub pół-długowłosych. Sierść niektórych Persów może przewyższać długością nawet 10 cm.
- Gen Cornish Rex’a: koty szorstkowłose z futrem falistym lub poskręcanym. Za poskręcaną, krótką i szorstką sierść odpowiedzialna jest mutacja „r” recesywna w stosunku do dominującej formy dzikiej „R” prostego włosa. Reks posiada okrywę włosową miękką i bardzo delikatną, bez dodatkowych włosów pokrywowych.
- Gen Devon Rex’a: koty szorstkowłose z futrem poskręcanym. Podobnie jak w przypadku Reksa Kornwalijskiego występuje recesywny allel „re” poskręcanej sierści. Różnica między dwoma reksami polega na tym, że Devon posiada również włosy pokrywowe w przeciwieństwie do Reksa kornwalijskiego.

Geny koloru okrywy włosowej

Geny koloru odpowiedzialne są za kolor sierści, pręgowanie i nasycenie koloru. To właśnie barwie poświęcamy z reguły najwięcej uwagi wybierając kota do hodowli. Barwa powstaje dzięki produkcji barwnika melaniny, która znajduje się w komórkach sierści. W zależności od rodzaju melaniny i jej zagęszczenia pojawia się dany kolor sierści lub pręgowanie.

Gen C – powstanie barwnika

Wystąpienie barwy zależne jest więc od dostatecznej produkcji melaniny – gen dominujący „C”, którego allel „c” wpływa natomiast na ograniczenie produkcji melaniny i redukcję ilości barwnika. Wystąpienie genotypu cc odzwierciedla się w fenotypie białej sierści. Pozostałe geny warunkujące barwę i występujące w genotypie zwierzęcia nie ujawnią się w tym przypadku w jego fenotypie.

Gen B – kolor czarny

Kolejnym z genów kontrolujących ubarwienie sierści jest gen koloru. Gen ujawni się w fenotypie pod warunkiem wystąpienia allelu dominującego „C”.Gen koloru występuje w postaci trzech znanych alleli: czarnego, ciemnobrązowego i jasno-brązowego.

Allel barwy czarnej „B” jest dziki i dominujący,podczas gdy allel barwy ciemnobrązowej „b” jest recesywny w stosunku do alelu „B” i dominujący w stosunku do allelu jasnobrązowego „bl”, który jestrecesywny w stosunku do „B” i „b”.

cofie

jejku suuuuuuuuuuper

zuzia

bardzo ciekawa informacja Very Happy

aksaga

[link widoczny dla zalogowanych]

anulka111

fajny link;) a ja dalje nie trafilam w ten podrecznik hodowcy kota.....kiedys og dorwe;)